Muzeum Stylu Zakopiańskiego Inspiracje

Muzeum Stylu Zakopiańskiego Inspiracje znajduje się w XIX-wiecznej chałupie Gąsieniców Sobczaków wybudowanej w 1830 roku, o konstrukcji zrębowej, z dachem krytym gontem, będącym jednym z najcenniejszych zabytków budownictwa ludowego w Zakopanem.

W 1877 roku wnuk jej budowniczego Joachima Gąsienicy Sobczaka przeniósł ją na sąsiednią działkę, a w 1885 roku dobudował drugą izbę. W kolejnych latach chatę powiększono, dobudowując komórkę oraz ganek.

Chałupa Gąsieniców Sobczaków od 1975 roku jest własnością Muzeum Tatrzańskiego. Od drugiej połowy lat 70 mieściła się w nim galeria prac Stanisława Gąsienicy Sobczaka „Johyma” (wnuka Joachima Gąsienicy Sobczaka). W latach 80 pełniła funkcję mieszkania służbowego a od 2001 roku było siedzibą Muzeum Harcerstwa im. Olgi i Andrzeja Małkowskich.

1 lipca 2009 roku, w 120. rocznicę udostępnienia zbiorów zakopiańskiej publiczności w Chałupie Gąsieniców Sobczaków otwarto Muzeum Stylu Zakopiańskiego Inspiracje będące filią Muzeum Tatrzańskiego ukazujące źródła Witkiewiczowskiego stylu zakopiańskiego (budownictwo, wyposażenie góralskich chałup), a także XIX-wieczna kolekcja etnograficzna Marii i Bronisława Dembowskich.

Celem Muzeum Stylu Zakopiańskiego Inspiracje jest ukazanie korzeni stylu zakopiańskiego, którymi były: budownictwo ludowe, wyposażenie góralskich chałup, a także powstające końcem XIX wieku kolekcje etnograficzne.

Ekspozycja muzeum przedstawia między innymi przedmioty stanowiące inspiracje dla stylu zakopiańskiego – elementy wyposażenia i dzieła sztuki ludowej oraz autentyczne wyposażenie góralskiej chaty przybliżając dzięki temu życie góralskiej rodziny w XIX wieku.

W chacie znajdują się zbiory udostępnione z Muzeum Tatrzańskiego w tym – dzieła sztuki ludowej, obrazy malowane na szkle i przedmioty wykorzystywane w życiu codziennym znajdujące się w stałej ekspozycji zorganizowanej w dwóch izbach frontowej części chałupy: izbie czarnej oraz izbie białej.

Izba czarna w której skupiało się życie góralskiej rodziny, urządzona jest w zdobione meble, naczynia, piec i elementy wyposażenia tak, jak izby w drugiej połowie XIX wieku, opisane przez Władysława Matlakowskiego i znane z rysunków i tekstów Stanisława Witkiewicza.

Izba biała pełniąca rolę salonu w której znajduje się kolekcja Marii i Bronisława Dembowskich, tworzona w latach 1886-1893, a następnie przekazana w darze Muzeum Tatrzańskiemu w 1922 roku. Ten zbiór blisko czterystu przedmiotów – obrazy na szkle, ceramika, łyżniki, rzeźba, strój, sprzęty pasterskie – odznaczających się ozdobną formą i bogatym zdobnictwem, był dla Stanisława Witkiewicza bezpośrednim źródłem inspiracji dla projektowanych przez niego w stylu zakopiańskim przedmiotów sztuki użytkowej.